Gezondheid

Regelmatig maak ik tijd om naar buiten te gaan. Liefst wandel ik elke dag van huis uit even over de IJsseldijk. In het weekend gaan we graag voor een wandeling of fietstocht naar een ander gebied. Bijvoorbeeld in het bos bij restaurant Molecaten in Hattem of over de prachtige Lemelerberg. Natuurlijk is dat het allermooist met goed weer maar in feite weerhoudt het weer ons niet. We gaan hoe dan ook de natuur even in. De beweging doet ons goed en er is altijd wel iets te zien of te beleven. Ik krijg er ook energie van. Op de een of andere manier heb ik altijd het gevoel dat de natuur goed is voor de gezondheid.

Natuur

Ik weet dat ik tot rust kan komen in de natuur. Dat ik buiten de drukte van alledag beter kan relativeren en loslaten. En dat een stevige wandeling of een paar kilometers hardlopen mij goed doen. Het geeft me plezier, voldoening en energie. Maar geldt dit voor iedereen? Welke invloed heeft de natuur eigenlijk op gezondheid? Werkt het preventief of zou het zelfs zo zijn dat wandelen of de natuur beleven een waardevolle aanvulling kan zijn op een behandeling bij ziekte?

Er wordt beweerd dat mensen die in de buurt van een bos of park wonen langer leven, minder vaak ziek zijn en optimistischer zijn. Een verklaring kan zijn dat de mensen die dicht bij de natuur wonen vaker naar buiten gaan voor een wandeling. Of dat de lucht hier schoner is dan bijvoorbeeld in de stad. Maar er lijkt meer te zijn.

Stressreductie

Uit diverse (Amerikaanse) onderzoeken is gebleken dat mensen die zich gestrest voelen sterker geneigd zijn de natuur op te zoeken vanwege de “ontspanning, frisse lucht, heerlijke geuren en rustgevende werking”. Een experiment laat zien dat de rustgevende en herstellende effecten van een bezoek aan de natuur ook daadwerkelijk te meten zijn (Hartig, Mang & Evans, 1991).

Uit ander onderzoek blijkt zelfs dat we niet per se in de natuur hoeven te zijn voor deze effecten. Het kijken naar de natuur heeft al positieve effecten op de gezondheid. (Ulrich 1984). Latere onderzoeken ondersteunen deze bevinding. De meetbare effecten waren o.a. een verlaging van de bloeddruk, een verbetering van de concentratie en afname van negatieve stemming. In 2007 en 2009 verschenen er rapporten van de Universiteit in Wageningen waarin wederom het stress-reducerende effect van de natuur wordt aangetoond. Onder andere door de afname van cortisol (stresshormoon) vast te stellen.

In november 2016 verscheen er informatie over het effect van de natuur op angst en stemming: lees verder

De in deze factsheet besproken onderzoeken onderstrepen de positieve invloed van natuur op de gezondheid, vooral bij kinderen.

Genieten

Het (passief) genieten van de natuur kan negatieve of belemmerende gedachten blokkeren en mensen rust geven. Daarnaast ervaren mensen dat de natuur een stimulerende werking heeft om te bewegen en activiteiten te ondernemen die goed zijn voor de gezondheid. Dit is een indirecte manier waarop de natuur een gunstig effect heeft op de lichamelijke en psychische gezondheid. Er is echter nog weinig onderzoek gedaan naar de toepassingen en effecten van natuur als behandelvorm (preventief of curatief).

Vooralsnog is de conclusie dat iedereen (ziek of gezond) kan profiteren van de effecten van de natuur. Onze gedachten die voortdurend in beweging zijn kunnen hier tot rust komen door eenvoudigweg aandacht te hebben voor het groen. Door de wind en de zon te voelen, de vogels te horen en de geuren op te snuiven. De natuur helpt onze rusteloze geest te ontspannen. Wat een zaligheid!